Er is een nieuw verhaal in aantocht in ons Schatkoffer-assortiment: in het najaar van 2019 zal Ruth verschijnen. Ik heb Annelies Vonk gevraagd om de illustraties voor dit nieuwe verhaal te verzorgen, en zij is daar al volop mee aan de slag gegaan. Kijk even mee hoe het maken van een verhaal in z’n werk gaat:
Thema's in het nieuwe verhaal Ruth
Het verhaal van Ruth is een compleet boek (deel) in het oude gedeelte van de Bijbel. Het gaat over Ruth, een Moabitische weduwe. Ze kiest ervoor om met haar schoonmoeder Naomi, ook weduwe, te emigreren. Samen maken ze de reis naar Bethlehem; voor Ruth een onbekende plek met een andere cultuur, godsdienst en gebruiken. Het leven van Ruth is, in die cultuur en tijd, praktisch niets meer waard. Maar God geeft er een wending aan waardoor alles voor haar verandert. Ten goede! Belangrijke thema’s in dit verhaal zijn dus ‘ontheemd zijn’, ‘armoede’, ‘aan de rand van de samenleving staan’, maar ook ‘eerherstel’, ‘redding’ en ‘rijkdom’.
Oude wetten
In het verhaal wordt een oude Joodse wet toegepast: het lossingsrecht. In Leviticus 25:23 staat hierover:
“Land mag nooit verkocht worden, alleen verpand, want het land behoort mij toe en jullie zijn slechts vreemdelingen die bij mij te gast zijn. 24 In heel jullie land moet voor grond altijd het lossingsrecht blijven gelden. 25 Wanneer een van jullie tot armoede vervalt en een deel van zijn grond moet verpanden, kan zijn losser, zijn naaste verwant, zich aanmelden om het pand voor hem in te lossen. 26 Gebeurt dat niet, maar beschikt hij na verloop van tijd zelf over voldoende middelen om het pand in te lossen, 27 dan moet hij nagaan hoeveel jaar het verpand is geweest en het resterende deel van het oorspronkelijke bedrag terugbetalen aan degene aan wie hij het verpand had. Dan kan hij naar zijn eigen grond terugkeren. 28 Vindt hij niet voldoende middelen om het pand in te lossen, dan blijft het tot aan het jubeljaar in handen van de pandnemer. Maar in het jubeljaar valt het aan hem terug en kan hij naar zijn eigen grond terugkeren.”
Bij het schrijven van de voorleestekst zal ik dit goed moeten verwoorden, zodat ook kinderen dit begrijpen. Dat wordt nog wat!
Een andere wet uit de tijd van Mozes gaat over wat een man moet doen als zijn broer is overleden die een vrouw als weduwe achterlaat: hij moet met deze weduwe trouwen, om zo voor haar te kunnen voorzien in levensonderhoud. Dit is het zogenaamde leviraatshuwelijk, of zwagerhuwelijk. In onze tijd klinkt dit als bizarre wetgeving. Ook dit onderdeel in het verhaal van Ruth vraagt dus om zorgvuldige verwoording. Of snappen kinderen dit beter dan volwassenen (denken)?
Uitwerking van het nieuwe verhaal
Kortom: aan de voorleesteksten zal ik nog even moeten werken om die helder te krijgen. Maar wat de illustraties betreft: de basis staat. De schetsen die ik met illustrator Annelies Vonk heb bekeken, laten qua compositie goed zien hoe de uiteindelijke afbeeldingen zullen worden. En de illustraties vertellen naar mijn idee toch het verhaal, meer dan de tekst!