Mijn man is geboren en getogen in Twente, een Rooms-Katholieke enclave in het verder protestantse Overijssel. Hij woont al 25 jaar in het westen van Nederland. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: elk jaar gaat hij terug… jawel: om carnaval te vieren! Carnaval heeft van alles met Pasen te maken, maar wát ook alweer?
Feesten en vasten
Carnaval is van oudsher dé manier om nog even helemaal los te gaan in feestelijkheden en vrolijkheid. Nog éven uitbundig, voordat je je overgeeft aan de soberheid van het vasten. Ik denk niet dat heel veel carnavalsvierders in de 21ste eeuw nog meedoen met de vastentijd. Alhoewel, er zijn wel steeds meer mensen die deze tijd aangrijpen om wat soberder te leven. Die even geen vlees eten of geen alcohol drinken. Misschien niet eens vanuit een geloofsgedachte, maar wat ze besparen op luxe eten, geven ze bijvoorbeeld aan het goede doel.
Of mensen kiezen deze tijd om even zonder social media te doen, of zonder Netflix. Ook een manier van vasten. Even een tijd inlassen van bezinning, versobering.
Die vastentijd duurt officieel 40 dagen, tot aan Pasen. Hoe doe jij dat? Bereid jij je voor op Pasen, en doe je dat door middel van (een vorm van) vasten?
Van vastentijd naar Pasen
In de klas en in de kerk zijn de voorbereidingen op het Paasfeest misschien al in volle gang. Hoe ga je dit jaar met het verhaal van Pasen aan de slag? Hoe vertel je het?
Het verhaal over Pasen gaat over de dood en opstanding van Jezus. Dat is niet altijd makkelijk te vertellen aan (jonge) kinderen. Kinderen die met het christelijk geloof opgroeien, horen vaker over Pasen. Maar als kinderen de bijbelverhalen niet of nauwelijks kennen, is het lastig om het Paasverhaal begrijpelijk te maken. Wat gebeurt er nou tijdens Pasen, en welke betekenis hebben die gebeurtenissen?
Inleiding op Pasen
Om de betekenis van Pasen te leren, wil je de kinderen eerst uitleggen wie Jezus is. In het Schatkoffer-verhaal ‘Pasen’, geïllustreerd door Marieke ten Berge, houden we steeds deze groep jonge, ‘onervaren’ kinderen voor ogen. De illustraties laten heel veel details zien. En als inleiding op Pasen zie je op de eerste plaat Jezus die op weg is met een hele groep volgers.
Wie is Jezus
‘Op weg naar Pasen’ – zo zou je die eerste plaat kunnen noemen. In die eerste plaat is al zóveel te zien! Je kunt ervoor kiezen om wat langer bij deze eerste plaat stil te staan. In de aanloop naar Pasen – die periode heet de vastentijd – kun je zelfs een paar keer alléén deze eerste afbeelding laten zien. Elke keer kies je één detail uit de plaat waar je over vertelt.
Dan vertel je dus nog even niet over Pasen. In plaats daarvan kan het gaan over de ontmoeting van Jezus met de vrouw bij de put. Of je vertelt over de herder en zijn schapen. Of over de jongen met de vijf broden en twee vissen.
Pasen in kleine stapjes
Zo kun je bij elke plaat van het Schatkoffer-Paasverhaal een hele hoop vertellen, en kun je je vertelling verspreiden over een aantal verschillende voorleesmomenten: zo besteed je de ene keer aandacht aan de laatste maaltijd van Jezus met zijn vrienden. Een volgende keer vertel je over wat er die nacht gebeurt: Jezus gaat bidden op de Olijfberg, Hij wordt daar gevangengenomen, en Petrus beweert dat hij Jezus niet kent (is hij nou de verrader?).
Je neemt de kinderen op die manier mee in een soort voorbereiding op het uiteindelijke paasfeest: daar wordt gevierd dat Jezus na drie dagen is opgestaan uit de dood en zijn vrienden hem in levenden lijve hebben gezien.
Zondag vóór Pasen
Ook na die eerste inleidende afbeelding kun je ervoor kiezen om niet het hele verhaal in één keer te vertellen. De volgende plaat gaat namelijk over de intocht van Jezus in Jeruzalem. De betekenis van die gebeurtenis is ook al een verhaal op zich. Deze intocht van Jezus, op een ezel, wordt meestal gezien als begin van de lijdensweg van Jezus, en wordt ‘gevierd’ met Palmpasen.